De naam “Israël” komt oorspronkelijk uit de Bijbelse geschiedenis en verwijst naar het Hebreeuwse volk en later naar het koninkrijk Israël, dat werd gesticht in de oudheid. De exacte datum waarop voor het eerst over Israël werd gesproken, is niet precies bekend, maar het ontstaan van het koninkrijk Israël wordt meestal gedateerd rond de 11e of 10e eeuw voor Christus, tijdens de heerschappij van de koningen Saul, David en Salomo.
Geschiedenis
De geschiedenis van Israël strekt zich uit over duizenden jaren en is doordrenkt van religieuze, politieke en culturele betekenissen. Een beknopt overzicht van enkele belangrijke periodes:
- Oudheid
Israël heeft diepe wortels in de oudheid, met de Bijbelse geschiedenis als belangrijke bron. Volgens de Bijbel vestigden de Israëlieten zich in Kanaän (het moderne Israël en Palestina) rond 1300 v.Chr. Onder koningen zoals Saul, David en Salomo bereikte het koninkrijk Israël zijn hoogtepunt. - Verdeling en ballingschap
Na de dood van Salomo splitste het rijk zich in twee delen: Israël (het noordelijke koninkrijk) en Juda (het zuidelijke koninkrijk). In 722 v.Chr. werd het noordelijke koninkrijk veroverd door de Assyriërs en werden de inwoners gedeporteerd. Het zuidelijke koninkrijk werd later veroverd door de Babyloniërs in 586 v.Chr., wat leidde tot de Babylonische ballingschap. - Herstel en Tweede Tempelperiode
Na de ballingschap keerden sommige Joden terug naar Jeruzalem en herbouwden ze de Tempel, wat leidde tot de periode van de Tweede Tempel (516 v.Chr. – 70 n.Chr.). Deze periode zag de heerschappij van verschillende rijken, waaronder de Perzen, Grieken en Romeinen. - Romeinse overheersing en diaspora
De Romeinse overheersing culmineerde in de vernietiging van de Tweede Tempel in 70 n.Chr. en de verspreiding van Joden over de hele wereld, bekend als de diaspora. Ondanks deze verstrooiing bleef het Joodse volk hun religieuze en culturele identiteit behouden. - Moderne geschiedenis
In de 19e eeuw begon de beweging voor het zionisme, die streefde naar de oprichting van een Joodse staat in het historische land Israël. In 1948 werd de staat Israël officieel gesticht, wat leidde tot conflicten met de omringende Arabische landen en de Palestijnen. Sindsdien heeft Israël verschillende oorlogen gevoerd, vredesverdragen gesloten en territoriale geschillen gehad.
Door de eeuwen heen heeft Israël een rijke en complexe geschiedenis gekend, gekenmerkt door momenten van bloei, ballingschap, strijd en herstel.
Geschiedenis
In de oudheid speelde het grondgebied dat nu Israël is een cruciale rol in de geschiedenis van verschillende oude beschavingen en culturen. Enkele belangrijke aspecten van Israël in de oudheid:
- Bijbelse geschiedenis
Het gebied dat nu Israël is, wordt vaak beschouwd als het “Heilige Land” vanwege zijn centrale rol in de Bijbelse geschiedenis. Volgens de Hebreeuwse Bijbel (het Oude Testament) vestigden de Israëlieten zich in Kanaän, het land dat later bekend werd als Israël, rond het 13e en 12e eeuw voor Christus, na hun uittocht uit Egypte onder leiding van Mozes. De periode van de Bijbelse koningen, zoals Saul, David en Salomo, wordt beschouwd als de glorietijd van het koninkrijk Israël. - Filistijnen en andere volkeren
In de oudheid was het gebied van Israël het toneel van interacties tussen verschillende volkeren en culturen. De Filistijnen, bijvoorbeeld, vestigden zich langs de kust van de Middellandse Zee en hadden vaak conflicten met de Israëlieten. Andere volkeren, zoals de Kanaänieten, Amorieten, Hethieten en andere volken, beïnvloedden ook de regio. - Babylonische ballingschap en terugkeer
Na eeuwen van onrust en conflicten, werd het koninkrijk Juda (het zuidelijke koninkrijk) uiteindelijk veroverd door de Babyloniërs in 586 voor Christus. Dit leidde tot de Babylonische ballingschap, waarbij een groot deel van de bevolking naar Babylonië werd gedeporteerd. Na de val van Babylon keerden sommige Joden terug naar hun land en begonnen ze de Tweede Tempel te herbouwen. - Perzische, Griekse en Romeinse overheersing
In de eeuwen na de ballingschap kwam Israël onder verschillende heerschappijen te staan. Het werd geregeerd door de Perzen na de val van Babylon, gevolgd door de Grieken onder Alexander de Grote en zijn opvolgers, en later door de Romeinen. Deze periode van buitenlandse heerschappij zag de opkomst van het Judaïsme als een belangrijke religieuze en culturele kracht, evenals de opkomst van het christendom in de 1e eeuw na Christus.
De oudheid legde dus de basis voor de rijke religieuze, culturele en historische erfenis van Israël, die tot op de dag van vandaag voortleeft.
De staat Israël
De staat Israël is ontstaan als een resultaat van verschillende historische en politieke ontwikkelingen, met name na de Eerste Wereldoorlog en tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
- Balfour-verklaring (1917)
Tijdens de Eerste Wereldoorlog gaf Groot-Brittannië de Balfour-verklaring af, waarin steun werd uitgesproken voor de oprichting van een ‘nationaal thuis’ voor het Joodse volk in Palestina. - Mandaat Palestina (1920-1948)
Na de Eerste Wereldoorlog verkreeg Groot-Brittannië het mandaat over Palestina van de Volkenbond. Dit mandaat omvatte de verantwoordelijkheid om een Joods nationaal thuis in Palestina te vestigen, terwijl ook de rechten van de inheemse Arabische bevolking werden erkend. - Toenemende Joodse migratie en conflicten
Gedurende de jaren ’20 en ’30 migreerden veel Joden naar Palestina, gedeeltelijk vanwege toenemende vervolgingen in Europa. Dit leidde tot spanningen tussen de Joodse gemeenschap en de Arabische bevolking, wat resulteerde in gewelddadige conflicten. - Verdelingsplan van de VN (1947)
In 1947 stelde de Verenigde Naties (VN) een verdelingsplan voor Palestina voor, waarin het land werd opgedeeld in een Joodse staat, een Arabische staat en een internationaal bestuurd Jeruzalem. De Joodse leiders accepteerden dit plan, maar de Arabische leiders verwierpen het. - Onafhankelijkheidsverklaring (1948)
Op 14 mei 1948 riepen Joodse leiders onder leiding van David Ben-Gurion de onafhankelijkheid van de staat Israël uit. Dit leidde tot een oorlog met de omliggende Arabische landen, die Israël binnenvielen om het bestaan van de nieuwe staat te betwisten. Israël wist deze oorlog te winnen en breidde zijn grondgebied uit ten opzichte van het VN-verdelingsplan. - Erkenning en conflicten
Na de oorlog van 1948 erkenden veel landen Israël als een onafhankelijke staat. Echter, de territoriale geschillen met de omliggende Arabische landen en de Palestijnen zetten zich voort, wat resulteerde in een aantal oorlogen en conflicten in de regio, waaronder de Zesdaagse Oorlog van 1967 en de Yom Kippoer Oorlog van 1973.
De staat Israël bleef zich ontwikkelen, geconfronteerd met uitdagingen zoals veiligheidsproblemen, territoriale conflicten en pogingen tot vredesonderhandelingen met de Palestijnen en andere Arabische staten.
Israëlisch-Palestijnse conflict
Een belangrijk aspect is het Israëlisch-Palestijnse conflict, dat draait om het land dat beide groepen als hun thuisland beschouwen. Israël bezette in 1967 de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever tijdens de Zesdaagse Oorlog. De Palestijnen streven naar een onafhankelijke staat op deze grondgebieden, terwijl Israël de controle over deze gebieden heeft behouden, hoewel het sommige delen heeft teruggegeven.
De dieperliggende oorzaken van het conflict omvatten ook kwesties als territoriale geschillen, veiligheidszorgen, de status van Jeruzalem, de Palestijnse vluchtelingenkwestie, en het gebrek aan vooruitgang in vredesonderhandelingen.
Gaza en de Gazastrook
- Gaza:
- Gaza-Stad: Dit is de grootste stad in de Gazastrook en tevens de administratieve hoofdstad. Wanneer mensen het hebben over “Gaza,” bedoelen ze vaak deze stad.
- Historische en Economische Betekenis: Gaza-Stad is een van de oudste steden ter wereld en heeft een rijke geschiedenis. Het is ook een belangrijk economisch centrum binnen de Gazastrook.
- Gazastrook:
- Geografische Regio: De Gazastrook is een smalle strook land aan de oostelijke kust van de Middellandse Zee, grenzend aan Israël en Egypte.
- Bestuur en Bevolking: Het is een van de Palestijnse gebieden en wordt voornamelijk bestuurd door de politieke beweging Hamas sinds 2007. De Gazastrook heeft een bevolking van ongeveer twee miljoen mensen.
- Politieke en Humanitaire Situatie: De Gazastrook wordt vaak geassocieerd met conflicten tussen Israël en Palestijnse groepen, evenals met humanitaire crises door blokkades en beperkingen op goederen en diensten.
Samenvattend, “Gaza” verwijst meestal naar de stad Gaza, terwijl de “Gazastrook” verwijst naar de hele regio waarin Gaza-Stad zich bevindt.
Gaza
Het conflict tussen Israël en Gaza heeft diepe wortels, die teruggaan tot de vroege 20e eeuw, maar de recente escalaties hebben te maken met een combinatie van historische, politieke, sociale en religieuze factoren. Hamas ontstond in de late jaren 1980 tijdens de Eerste Intifada, voornamelijk als een afsplitsing van de Moslimbroederschap. Het werd opgericht in 1987 door Sheikh Ahmed Yassin en anderen, met als doel het verzet tegen de Israëlische bezetting van Palestijnse gebieden en het vestigen van een islamitische staat in de regio.
Gaza, met zijn dichtbevolkte Palestijnse bevolking, is bijzonder gevoelig geweest voor conflicten. Hamas, een Palestijnse islamitische groepering, die Israël niet erkent en die door sommige landen als een terroristische organisatie wordt beschouwd, heeft sinds 2007 de controle over Gaza. Hamas en Israël zijn betrokken bij talloze gewapende conflicten, raketbeschietingen en Israëlische militaire operaties in reactie daarop.
De recente escalaties worden vaak getriggerd door specifieke gebeurtenissen, zoals aanvallen, raketaanvallen, of Israëlische militaire acties tegen Hamas-doelen in Gaza, gevolgd door wederzijdse vergeldingsaanvallen. Dit patroon van geweld heeft geleid tot een vicieuze cyclus van wederzijdse beschuldigingen, vergeldingen en een hoge tol aan mensenlevens en lijden aan beide zijden.
De Gazastrook werd afgesplitst van het historische Palestina als gevolg van een reeks gebeurtenissen in de 20e eeuw. Eerst kwam het onder Brits mandaat na de Eerste Wereldoorlog, vervolgens werd het in 1947 door de Verenigde Naties in tweeën verdeeld: een deel voor Joodse inwoners en een deel voor Palestijnse Arabieren.
In 1948 verklaarde Israël zijn onafhankelijkheid, wat leidde tot een oorlog tussen Israël en verschillende Arabische buurlanden. Tijdens deze oorlog werd de Gazastrook bezet door Egypte. In 1967, tijdens de Zesdaagse Oorlog, veroverde Israël de Gazastrook, waardoor het onder Israëlische bezetting kwam te staan.
In 2005 trok Israël zich unilateraal terug uit de Gazastrook, waarbij alle Israëlische nederzettingen werden ontruimd en de Israëlische strijdkrachten zich terugtrokken. Dit leidde echter niet tot het einde van de Israëlische controle over de Gazastrook, omdat Israël nog steeds de controle uitoefende over de grenzen, de lucht- en zeetoegang en de invoer en uitvoer.
Sinds de terugtrekking heeft Hamas, een Palestijnse islamitische beweging, de controle over de Gazastrook overgenomen na een gewapende confrontatie met rivaliserende Palestijnse facties. Sindsdien wordt de Gazastrook door Israël beschouwd als een vijandige entiteit en heeft het te maken gehad met verschillende Israëlische militaire operaties en een economische blokkade.
Hamas
Hamas is ontstaan in 1987 tijdens de Eerste Intifada, een periode van Palestijnse opstand tegen de Israëlische bezetting van de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Het werd opgericht als een tak van de Palestijnse Moslimbroederschap, met als doel een islamitische staat te vestigen in het gebied dat historisch bekend staat als Palestina. De oprichting van Hamas was een reactie op de politieke en sociale onrust in de Palestijnse gebieden en op de opkomst van de Palestijnse nationalistische beweging.
Hamas wordt beschouwd als een terroristische organisatie door verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten, Israël, Canada en de Europese Unie. Het werd opgericht in 1987 tijdens de Eerste Intifada, met als doel het vestigen van een islamitische staat in het gebied dat bekend staat als historisch Palestina, dat het huidige Israël, de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook omvat. Hamas staat bekend om zijn militante tactieken, waaronder zelfmoordaanslagen, raketbeschietingen en andere gewelddadige middelen, in zijn conflict met Israël. Het handvest van de groep bevat antisemitische retoriek en roept op tot de vernietiging van Israël. Desalniettemin opereert het ook als een politieke partij en verleent het sociale diensten aan Palestijnen in de Gazastrook, waar het de macht uitoefent. Hamas is betrokken bij voortdurende conflicten met Israël, wat heeft geleid tot talloze slachtoffers en humanitaire crises in de regio.